• In Nederland kampen we al jaren met een woningtekort en stijgende huizenprijzen waardoor veel woningzoekenden een eigen huis wel kunnen vergeten.
  • Particuliere beleggers die kopen om te verhuren, zouden een deel van het probleem zijn. Vandaar dat gemeenten een zelfwoonplicht invoeren voor nieuwbouwwoningen.
  • Het gaat om steden als Amsterdam en Utrecht, maar ook om kleinere gemeenten als Nieuwkoop en Bergeijk.
  • De zelfwoonplicht komt meestal met een verbod op doorverkoop.

De zelfbewoningsplicht die het beleggers moeilijk maakt om met woningen te speculeren is niet alleen een fenomeen in grote steden. Ook kleinere gemeenten willen huizen betaalbaar houden door beleggers buiten de deur te houden.

Bijna twintig gemeenten hebben afgelopen jaar een zelfwoonplicht voor nieuwbouwhuizen ingevoerd, schrijft het Financieele Dagblad op basis van eigen onderzoek. Het gaat niet alleen om grote steden als Amsterdam en Utrecht, maar ook om Bernheze, Nieuwkoop en Bergeijk.

Ook in Boxtel zien ze de bui hangen. Wethouder Pieter van de Wiel ziet al dat particuliere beleggers bestaande panden opkopen in zijn gemeente. “Het zal ons toch niet gebeuren dat hier ook beleggers komen?”

In Boxtel is een voorstel aangenomen voor de invoering van de zelfwoonplicht voor nieuwbouwwoningen, terwijl in Wijchen en Barneveld hierover wordt nagedacht. Van de Wiel ziet dit als een signaal naar beleggers én projectontwikkelaars. “Het kan een hele verleiding zijn als je meteen tien tot twintig koopwoningen kunt slijten aan één belegger”, zegt hij tegen het FD.

Doorverkopen is verboden

De zelfwoonplicht bestaat al langer, maar bestuurders maken er nu meer gebruik vanwege het woningtekort en het groeiende aantal particuliere beleggers op de huizenmarkt. "De zelfbewoningsplicht moet voorkomen dat woningen worden opgekocht door beleggers die deze vervolgens op de particuliere woonhuurmarkt plaatsen", zegt een woordvoerder van het Brabantse Haren tegen het FD.

De zelfwoonplicht komt meestal met een antispeculatiebeding, dat snelle doorverkoop van woningen verbiedt. Zo moeten kopers van een nieuwbouwhuis in Boxtel er eerst zelf twee jaar wonen. In Amsterdam geldt de zelfwoonplicht voor de eerste koper en de daaropvolgende kopers.

Wellicht wordt de zelfwoonplicht uitgebreid naar bestaande woningen. Minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken werkt aan een voorstel.

Omdat de zelfwoonplicht nu alleen voor nieuwbouwwoningen geldt en het aanbod daarvan veel lager is dan bestaande woningen, zal dit niet veel doen aan het woningtekort, verwacht Laurens van de Noort van Vastgoed Belang, een brancheclub voor particuliere beleggers.

Lees ook: